ಲೂಪಸ್ (ಸಿಸ್ಟಮಿಕ್ ಲೂಪಸ್ ಎರಿಥೆಮಾಟೋಸಸ್)
ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಮೇ 10ರಂದು ವಿಶ್ವ ಲೂಪಸ್ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೂಪಸ್ ಎಂದರೆ ಏನು ಎಂಬುದು ಹಲವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಇದೊಂದು ಅಪರೂಪದ ಕಾಯಿಲೆ. ಈ ಕಾಯಿಲೆ ಒಮ್ಮೆ ಬಂತು ಎಂದರೆ ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಿಗೂ ಆವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಚರ್ಮ, ಹೃದಯ, ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳು, ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಗಾಂಗಗಳ ಮೇಲೂ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಲೂಪಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಮೇ 10ರಂದು ವಿಶ್ವ ಲೂಪಸ್ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಲೂಪಸ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ SLE ವಿವಿಧ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದೆ. ಲೂಪಸ್ನೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುವುದು ಸವಾಲಿನ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ. ಲೂಪಸ್ನ ಉತ್ತಮ ತಿಳುವಳಿಕೆಯು ಅದನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಎದುರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಲೇಖನವು ಲೂಪಸ್ ಹೊಂದಿರುವ ರೋಗಿಗಳು ಕೇಳುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
SLE ಎಂದರೇನು?
SLE ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸ್ವಯಂ ನಿರೋಧಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಹದ ರಕ್ಷಣೆಯು ನಮ್ಮ ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ಕೋಶಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಕ್ಕಳು, ವಯಸ್ಕರು ಮತ್ತು ವೃದ್ಧರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಆದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 15-45 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಲ್ಲಿ. ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಾರೆ.
SLE ಗೆ ಕಾರಣವೇನು?
ನಿಖರ ಕಾರಣ ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ. ಇದು ಒಬ್ಬರ ಸ್ವಂತ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಜೀನ್ಗಳು ಇರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ವೈರಸ್ಗಳು, ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಧೂಮಪಾನದಂತಹ ವಿವಿಧ ಪರಿಸರ ಅಂಶಗಳು ಲೂಪಸ್ಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯು ರೋಗಿಗಳನ್ನು SLE ಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
ಲೂಪಸ್ನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಯಾವುವು?
ಲೂಪಸ್ ದೇಹದ ಅನೇಕ ಅಂಗಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದಾದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಲವೇ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಲೂಪಸ್ನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ವಿವಿಧ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು ಮತ್ತು ಹೋಗಬಹುದು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಕೀಲು ನೋವು, ಚರ್ಮದ ದದ್ದು, ಆಯಾಸ, ಜ್ವರ, ತೂಕ ನಷ್ಟ, ಕೂದಲು ಉದುರುವುದು, ಬಾಯಿ ಹುಣ್ಣು, ಫಿಟ್ಸ್, ತಲೆನೋವು, ಶೀತಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡಾಗ ಬೆರಳುಗಳು ಅಥವಾ ಕಾಲ್ಬೆರಳುಗಳಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆ, ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ, ಉಸಿರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ನೋವು, ನೊರೆ ಮೂತ್ರ, ಕಡಿಮೆ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮೂತ್ರ, ರಕ್ತ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ಮರುಕಳಿಸುವ ಗರ್ಭಪಾತಗಳು, ಕಡಿಮೆ ರಕ್ತ ಕಣಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಇತ್ಯಾದಿ.
ರೋಗನಿರ್ಣಯ ಹೇಗೆ?
ಲೂಪಸ್ ಅನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಪರೀಕ್ಷೆಯಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವೈದ್ಯರ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ANA ಪರೀಕ್ಷೆಯಂತಹ ರಕ್ತ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು (95% ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ) ಆಂಟಿ ಡಿಎಸ್ಡಿಎನ್ಎ, ರಕ್ತ ಕಣಗಳ ಎಣಿಕೆಗಳು, ಕಿಡ್ನಿ ಮತ್ತು ಯಕೃತ್ತಿನ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮೂತ್ರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಇದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಇದು ಗುಣಪಡಿಸಬಹುದೇ?
ಮಧುಮೇಹ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡದಂತೆಯೇ SLE ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು ಆದರೆ ಗುಣಪಡಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉತ್ತಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಇತ್ತೀಚಿನ ಲಭ್ಯತೆಯೊಂದಿಗೆ, SLE ಅನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ರೋಗಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಡುತ್ತಾರೆ, ಪರ್ಯಾಯ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ತಪ್ಪು. ಉತ್ತಮ ಜೀವನವನ್ನು ಹೊಂದಲು ತಜ್ಞರು ಗರಿಷ್ಠ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಲೂಪಸ್ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಜೀವಮಾನವಿಡೀ ಲೂಪಸ್ ಇರುತ್ತದೆ.
ಇದು ವಂಶಪಾರಂಪರ್ಯವೇ?
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಊಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಲೂಪಸ್ ಬಹುಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕಾರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಂತತಿಯು ಲೂಪಸ್ ಅನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಆದರೆ ಅದು ಸ್ಥಿರವಾದ ಆನುವಂಶಿಕ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಲಭ್ಯವಿರುವ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಯಾವುವು?
ಸಂಧಿವಾತ ತಜ್ಞರು SLE ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರು. ರೋಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟೀರಾಯ್ಡ್ ಮಾತ್ರೆಗಳು, ಕ್ರೀಮ್ಗಳು ಮತ್ತು ಚುಚ್ಚುಮದ್ದುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಡ್ಡ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಭಯಪಡಬೇಡಿ. ವೈದ್ಯರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಇದರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಇತರ ಔಷಧಿಗಳೆಂದರೆ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸಿಕ್ಲೋರೋಕ್ವಿನ್, ಡಿಎಂಆರ್ಡಿಗಳು (ರೋಗ-ಮಾರ್ಪಡಿಸುವ ಆಂಟಿ ರುಮಾಟಿಕ್ ಔಷಧಗಳು), ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ಕೊಲೆಸ್ಟ್ರಾಲ್ ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಔಷಧಿಗಳು, ಜೈವಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು, ವಿಶೇಷ ಔಷಧಗಳು-ಎಂಎಂಎಫ್, ಸೈಕ್ಲೋಸ್ಪೊರಿನ್, ಇತ್ಯಾದಿ.
ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು?
ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವುದು ಸೂಕ್ತ. ರೋಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು 2-3 ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಸರಿಹೊಂದಿಸಬಹುದು.
ನನ್ನ ಲೂಪಸ್ ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿಡಲು ಅಥವಾ ಉತ್ತಮವಾಗಲು ನನ್ನ ಕಡೆಯಿಂದ ನಾನು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು?
ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಿ: ಇದು ಲೂಪಸ್ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ – ಸಾಕಷ್ಟು ತರಕಾರಿಗಳು, ಹಣ್ಣುಗಳು, ಬೀಜಗಳು ಮತ್ತು ಡೈರಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು. ಕಡಿಮೆ ಸಕ್ಕರೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ, ಇತ್ಯಾದಿ.
ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿರಿ. ಸೌಮ್ಯವಾದ ಮನೆ-ಆಧಾರಿತ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು, ವಾಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರಲು ಉತ್ತಮ ಮಾರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ – ಇದು ಲೂಪಸ್ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಳೆಗಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಧೂಮಪಾನ ಅಥವಾ ಇತರ ಚಟಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ. ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು/ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ. ವಿಶ್ರಾಂತಿ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು – ಧ್ಯಾನ ಅಥವಾ ಸಾವಧಾನತೆ ಇತ್ಯಾದಿ.
ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ: ಕನಿಷ್ಠ 30 ರ ಸನ್ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರ್ (SPF) ಹೊಂದಿರುವ ಉತ್ತಮ ಸನ್ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ಅಥವಾ ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಲೂಪಸ್ನಲ್ಲಿ ತಜ್ಞರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ (ಸಂಧಿವಾತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ/Rheumatologist): ಅವರ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ.
SLE ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ: ರೋಗಿಗಳು ಉತ್ತಮವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರ ರೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಇದರಿಂದ ಅವರು ಉತ್ತಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ರೋಗಿಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ನಿಮ್ಮ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಕೇಳಿ.
ನಿಮ್ಮ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಿ: ನೀವು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ ನಿಮ್ಮ ಸಂಧಿವಾತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು/ವೈದ್ಯರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿ. ನೀವು ಸಕ್ರಿಯ ರೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬೇಕು. ವೈದ್ಯರು ಸೂಕ್ತವಾದ ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ವಿಧಾನಗಳು ಅಥವಾ ರೋಗವು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬರುವವರೆಗೆ ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡಬಹುದು.
ನಿಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ: ಲೂಪಸ್ಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಯಾವುದೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಿಮ್ಮ ಜೀವನದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದರಿಂದ, ಭಯ, ಹತಾಶೆ, ದುಃಖ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೋಪಗೊಳ್ಳುವುದು ಸಹಜ. ಈ ಭಾವನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿರಲಿ ಮತ್ತು ಅವು ನಿಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರೆ ಸಹಾಯ ಪಡೆಯಿರಿ.
ಲೂಪಸ್ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅದು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಿಮ್ಮ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವುದು ಮುಖ್ಯ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ: ಇಂಡಿಯನ್ ರುಮಟಾಲಜಿ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ವೆಬ್ಸೈಟ್.
ಲೇಖನ: ಡಾ.ಮಹಾಬಲೇಶ್ವರ ಮಮದಾಪುರ
ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು
ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಇಮ್ಯುನಾಲಜಿ ಮತ್ತು ರುಮಟಾಲಜಿ ವಿಭಾಗ
ಜೆಎಸ್ಎಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಮೈಸೂರು
ಮೊಬೈಲ್ : 8095828760